Srebrenitsa Soykırımı ve Mavi Kelebekler

312.000 kişinin öldüğü Bosna Savaş'ında ve 8.372 kişinin katledildiği Sreblenitsa'da neler oldu? Mezarlar mavi kelebekler takip edilerek nasıl bulundu?
Srebrenitsa Soykırımı ve Mavi Kelebekler

Srebrenitsa Soykırımı Srebrenitsa Soykırımı ve Mavi Kelebekler

1992 – 1995 yılları arasında yaşanan ve tüm Avrupa’nın seyre durduğu Bosna Savaşı’nda 312 bin kişi öldü ve bunların 35 bini çocuktu. Üstelik 50.00 kadına tecavüz edildi. Soykırımın izleri silinmeye çalışılsa da yaşanan acıların telafisi pek de mümkün değildir.

Srebrenitsa Soykırımı'nda Neler Oldu?

1992 yılında yapılan bir referandumla Bosna’nın bağımsızlığı ilan edildi. Ancak Sırplar bu durum karşısında Saraybosna’yı kuşatma altına alarak 3 buçuk yıl süren Bosna Savaşı’nı başlattı.

Srebrenitsa, BM’ler tarafından güvenli bölge olarak belirlendi ve Müslümanlar -ellerindeki silahlar koruma gerekçesiyle alınarak- Srebrenitsa’ya bir kaç kilometre yakınlıktaki Potaçari’de bulunan bir akü fabrikasına yerleştirildi. Hollandalı askerler ise bir gece yarısı BM Barış Gücü Komutanı tarafından aldıkları emirle şehri boşalttı. Şehrin güvenliğinden sorumlu Hollandalı komutan Thom Karremans kendisine sığınan 25 bin mülteciyi ve şehri Ratko Mladiç, nam-ı diğer “Sırp Kasabı”nın askerlerine teslim etti.

Srebrenitsa Soykırımı

1995 yılının 11 Temmuz günü Ratko Mladiç komutasında Sırp askerleri ağır silahlarla donatılarak 5 gün içinde en az 8.372 Boşnak’ı katletmiştir. Dağlardan kaçmaya çalışanları ise keskin nişancılar ile öldürmüşlerdir. Sırplar bununla kalmayıp yüzlerce kadın ve küçük yaşta çocuğa tecavüz etmişlerdir.

Sırp askerler ele geçirdikleri 12 yaş üstü Müslüman erkekleri bir yana kadınları ise bir yana ayırdı. Kadınlara ve çocuklara tecavüz eden Sırp askerleri erkekleri kamyonların arkasına doldurarak ölüme götürdüler.

Mavi Kelebekler Nedir?

Srebrenitsa katliamı 2. Dünya Savaşı'ndan sonra yaşanmış en büyük toplu kıyım ve soykırım olarak belgelenmiştir. Ancak yaşanan bu katliamın soykırım olarak belgelendirilmesi pek de kolay olmadı. Mahkeme kararında “Ne bir politika konusu olarak bir alanın etnik açıdan türdeş hale getirilmesi, ne de böyle bir politikayı uygulamak amacıyla gerçekleştirilen operasyonlar, sadece bu halleriyle soykırım olarak tanımlanamazlar. Soykırımı niteleyen esas unsur, belirli bir grubu tümüyle ve kısmen yok etmektir. Bir grubun üyelerinin sınır dışına sürülmesi veya yaşadıkları bölgenin dışına çıkarılması, zor kullanarak gerçekleştirilmiş olsa bile, bu grubun imhasıyla eşdeğer olmadığı gibi, böyle bir imha da yer değiştirmenin otomatik sonucu değildir.” Yani soykırıma dair yeterli delil olmadığı belirtiliyordu.

Srebrenitsa Soykırımı

Sırp askeri cesetleri gömdükten sonra geri dönüp buldozerlerle çıkarıp kilometrelerce uzağa gömdüler. Toplu mezarlar bulunmasın diye bölgenin bitki örtüsüne uygun bitkilerle yeşillendirdiler. Toplu mezarların bulunmasında kullanılan uydu resimlerinde manyetik değişkenlik taramasının yapılamaması için mezarların içine metal parçaları bıraktılar. Böylesine profesyonelce ve ince hesaplar yapılarak planlanmış bir soykırımda bir şeyi hesaba katmamışlardı.

Toplu mezarların bulunduğu bölgede cesetlerin toprağı beslemesi sonucunda Artemis adında çiçeklerin oluşumu başladı. Çiçeklerin çoğalmasıyla birlikte sadece bu bitkiyle beslenen mavi kelebekler de bölgede hızla çoğaldı. Bölgede yapılan araştırmalar sonucunda bu durumun dikkat çekmesi ve yerel basına yansımasıyla halk araştırmalara katılmaya başladı.

Srebrenitsa Soykırımı

Mavi kelebekler takip edilerek 300 toplu mezar bulundu. Toplu Mezar Enstitüsü 19 yıldır sürdürdüğü çalışmalarda 20 bin kişinin cesedine ulaştı ancak yalnızca 18 bin kişinin kimliğini belirleyebildi. Cesetlerin parçalanmış ve yakılmış olması kimlik belirleme çalışmalarını güçleştirdi.

11 Temmuz Yas Günü

Her yıl 11 Temmuz’da mavi kelebekler sayesinde kimliği belirlenenler, düzenlenen törenle Srebrenitsa’da toprağa veriliyor. Yapılan bu vahşetin izlerini söküp atamayan aileler kimlikleri belirlenen yakınlarının mezarının başında dua ediyorlar.

Srebrenitsa Soykırımı

Bosna-Hersek Federasyonu’nun aldığı kararla 11 Temmuz günü Bosna-Hersek bayrağı yarıya indirilerek gün içinde hiçbir eğlence ve benzeri faaliyetlerin yapılmayacağı ve “Yas Günü” ilan edildiği bildirildi.

Bizlerde soykırımın 26. yıl dönümünde Müslümanlara karşı yapılan bu katliamı unutmamalı ve unutturmamalıyız. Katliamda hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet ve yakınlarına sabır diliyoruz.

İlgili Haberler
HABERE YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış yorumlar onaylanmamaktadır.